ارزیابی اثرات انتشار گازهای گلخانه ای و تغییرات اقلیم بر عرضه و تقاضای آب آبیاری و تولیدات کشاورزی در حوزه های آبخیز استان قزوین

در مطالعه حاضر ابتدا با بهره­گیری از داده­های سری زمانی سال­های 92-1385 و مدل شبیه­سازی rcm-precis اثر انتشار گازهای گلخانه ای بر متغیرهای اقلیمی دما و بارش تحت سناریوهای مختلف در حوزه­های آبخیز استان قزوین بررسی شد. سپس، جهت بررسی میزان اثرگذاری متغیرهای دما و بارش بر عملکرد محصولات منتخب از روش حداقل مربعات معمولی (ols) و تحلیل­های رگرسیونی استفاده شد. در ادامه با لحاظ نمودن نتایج تحلیل رگرسیونی در مدل برنامه­ریزی ریاضی مثبت (pmp)، میزان تغییرات به وجود آمده در عرضه و تقاضای آب آبیاری و تولیدات بخش کشاورزی در حوزه های آبخیز استان قزوین بررسی شد. نتایج نشان داد که انتشار گازهای گلخانه­ای تحت سناریوهای a، b و c متغیرهای اقلیمی دما و بارش را به میزان 43/0 تا 27/1 درجه سانتی­گراد و 1/14- تا 31/1 میلی متر متأثر می­سازد که این امر عملکرد محصولات منتخب را در سطح حوزه­های آبخیز استان قزوین تغییر می­دهد. با تغییر در عملکرد، سطح زیرکشت محصولات زراعی از 51/10- تا 17/3 درصد، میزان عرضه آب آبیاری از 4/10- تا 64/1 درصد و میزان تقاضای آب آبیاری از 60/1 تا 35/7 درصد تغییر می­کند. هم­چنین، نتایج نشان داد که بیش­ترین و کمترین کاهش شکاف بین عرضه و تقاضای آب آبیاری در حوزه های آبخیز خررود و شاهرود به میزان 20/9 و 82/1 درصد حاصل می­شود.